Definicja Gospodarczy Rozwój

Co to znaczy ROZWÓJ GOSPODARCZY: zmiany jakościowe (strukturalne) dokonujące się w → gospodarce narodowej pod wpływem → wzrostu gospodarczego i postępu technicznego. Polegają one na zmianie struktury gospodarki, jest to zmianie udziału poszczególnych → sektorów gospodarki zarówno w → strukturze zatrudnienia, jak i w tworzeniu → produktu krajowego brutto (PKB), powodując przechodzenie z niższego poziomu rozwoju do wyższego. Stosunkowo r.g., wyrażającego się przez mechanizację i automatyzację, a również coraz lepszą organizację procesu wytwarzania, następuje uwalnianie siły roboczej i jej przepływ do następnych sektorów i gałęzi gospodarki. I tak, rozwój w dziedzinie → agrotechniki i → mechanizacji rolnictwa, powiększa efektywność i wydajność → rolnictwa w wytwarzaniu żywności przy zmniejszonym zapotrzebowaniu na pracowników. Następuje zatem stopniowy spadek udziału zatrudnionych w rolnictwie, któremu towarzyszy przyrost zatrudnienia w → przemyśle aż do pewnego poziomu, po czym zatrudnienie w przemyśle również maleje. Odbywa się tak, bo w wyniku automatyzacji i robotyzacji procesu produkcji, robota ludzka zostaje zastąpiona poprzez zautomatyzowane linie produkcyjne. Zwiększaniu rozmiarów produkcji, wzrostowi jakości i poszerzaniu asortymentu wyrobów, a zatem zwiększaniu dochodowości przemysłu towarzyszy zmniejszanie rozmiarów zatrudnienia. Człowiek przesuwany jest do bardziej kreatywnych zajęć, wymagających wiedzy i wysokich kwalifikacji. Dynamiczny postęp przemysłu, w szczególności coraz to nowych jego branż i gałęzi (→ przemysł wysokiej techniki) nie byłby gdyż możliwy bez badań naukowych (nowe generacje produktów – leków, komputerów, aparatury medycznej czy sprzętu RTV). Następuje zatem postęp edukacji (uniwersytetów, laboratoriów, stacji badawczych, biur konstrukcyjnych). Spółkom konieczne są również usługi w dziedzinie reklamy i marketingu (akcje promocyjne, kampanie reklamowe, organizacja targów, wystaw), bo w uwarunkowaniach silnej konkurencji trudno zdobyć rynek (sprzedać wytwór). Funkcjonowanie zakładów i przedsiębiorstw przemysłowych nie jest również możliwe bez obsługi finansowej (banki, ubezpieczenia) i prawnej, korzystania z usług w dziedzinie transportu i łączności czy z ogromnych sieci handlowych. Postęp przemysłu wyrażający się spadkiem zatrudnienia w tym sektorze, generuje zatem przyrost zatrudnienia w → usługach. Dlatego w r.g. wyróżnić można występujące kolejno po sobie etapy charakteryzujące się różną strukturą zatrudnienia. To są etapy: → agrarna, gdy w strukturze zatrudnienia przeważa zatrudnienie w rolnictwie; → industrialna, gdzie dominuje zatrudnienie w przemyśle i → postindustrialna z przewagą zatrudnienia w usługach. Historyczne zmiany w strukturze zatrudnienia i odpowiadające im etapy r.g. przedstawia wykres Fourastie. Wskutek r.g. następuje spadek udziału (znaczenia) szablonowych działów, gałęzi, branż gospodarki i przyrost udziału nowoczesnych działów, gałęzi, branż, a również pojawianie się nowych branż (restrukturyzacja). Stopniowe odchodzenie od szablonowych, normalnie pracochłonnych działów (gałęzi) gospodarki również skutkuje uwalnianie siły roboczej (maleje → popyt na pracę). Z kolei pojawiające się nowoczesne działy (gałęzie) gospodarki są z reguły znacząco mniej pracochłonne, stąd nie zgłaszają tak dużego zapotrzebowania na sporą liczbę pracowników. Wzrastają z kolei wymogi pracodawców co do kwalifikacji pracowników