Definicja Dżinizm

Co to znaczy DŻINIZM: → ateistyczna religia powstała na przełomie VI i V w. p.n.e. w opozycji do zrytualizowanego → hinduizmu (→ braminizm). Przyjmuje się, że twórcą dż. był Mahawira Wardhamana (Wielki Bohater), który porzucił życie w przepychu dla poszukiwania prawdy. Dzięki medytacjom Mahawira osiągnął stan całkowitego oświecenia i stał się Dżiną (zwycięzcą) i Tirthankarą – „twórcą brodu”, czyli przejścia do tamtego świata. Sami dżiniści uważają go raczej za reformatora nauk jego poprzedników, a nie za twórcę religii. Dż. przyjmuje naukę o reinkarnacji. Dusza przechodzi różne inkarnacje i doświadcza cierpienia. Jeżeli jednak przestrzegać będzie specjalnych zasad, może oczyścić się z materii, co pozwoli jej odciąć się od cierpienia. Celem życia jest uwolnienie się od cierpienia i wszelkich zależności tego świata oraz osiągnięcie stanu nirwany. Aby go osiągnąć, należy przestrzegać pięciu przykazań: nie krzywdzenia (ahinsa), mówienia prawdy, nie zabierania tego, co nie zostało dane, czystości płciowej, nieposiadania. Dż. rozszerza w stosunku do hinduizmu i → buddyzmu liczbę ecu (European Currency Unit) – mięobiektów posiadających duszę. Nie tylko dzynarodowa jednostka rozliczeniowa ludzie i zwierzęta, ale także rośliny, zie-wprowadzona w 1979 r. przez kraje Europy Zachodniej wraz z powstaniem Europejskiego Systemu Walutowego. Była ona średnią ważoną walut krajów członkowskich, obecnej → Unii Europejskiej (za wyjątkiem Hiszpanii i Portugalii). Nigdy nie była pieniądzem, nie przyjmowała postaci monetarnej. Służyła jako instrument spłaty pożyczek między Bankami Centralnymi w ramach Europejskiego Systemu Walutowego oraz jako środek obrachunkowy i płatniczy w operacjach międzynarodowych, a także pełniła rolę funkcję składnika rezerw walutowych. Używana była do 1998 r. Stanowiła pierwszy element tworzenia wspólnej waluty europejskiej. Od dnia 1.01.1999 została zastąpiona przez → euro. mia, ogień, powietrze i woda posiadają duszę. Zatem wszystkie obiekty zawierające życie nie powinny być wykorzystywane przez człowieka, lecz traktowane z życzliwością jak przyjaciele. Człowiek nie powinien czynić świata poddanym sobie, gdyż stoi na równi ze wszystkimi istotami żywymi. Naczelna zasada dż. brzmi: „Wszystkie żyjące istoty powinny sobie wzajemnie pomagać”. Zakaz zabijania w dż. powoduje, że jego wyznawcy są wegetarianami, a mnisi noszą opaski na usta, by nie połknąć przypadkiem owada, zaś idąc omiatają ziemię, by nie zadeptać robaczka. Obowiązywała też zasada nie uszkadzania ziemi laską. Wyznawcy dż. nie mogą więc uprawiać ziemi. Stąd zajmowali się głównie handlem, bankowością, przemysłem, co przysporzyło im bogactwa. Dż. uznaje istnienie bóstw, które mogą wyświadczać ludziom dobrodziejstwa, ale nie mają wpływu ani na losy świata, ani na osiągnięcie zbawienia przez człowieka. Czcią otacza się natomiast tirthankarów i dżinów – przed ich posągami śpiewa się hymny, ofiarowuje owoce, kadzidło. Przyjmuje też zasadę, iż niemożliwe jest poznanie istoty świata ludzkim rozumem. Jest to jedna z najbardziej ascetycznych religii. Dż. liczy obecnie ok. 7 mln wyznawców. Prawie wszyscy mieszkają w Indiach (dolina Gangesu oraz stany Radżasthan i Gudżarat).