Definicja Kartogram

Co to znaczy KARTOGRAM: mapa przedstawiająca dane statystyczne dotyczące danego zjawiska (na przykład gęstości zaludnienia, stopnia uprzemysłowienia), odnoszące się do danego obszaru podzielonego na mniejsze pola (jednostki fundamentalne, pola odniesienia). Przeważnie są nimi jednostki podziału administracyjnego (miasta, gminy, powiaty, województwa, departamenty, stany, prowincje). K. ustala zatem natężenie badanego zjawiska w granicach pól odniesienia (zasadą k. jest jednolite rozmieszczenie zjawiska na całym obszarze jednostki podstawowej). W k. stosuje się opis zjawiska poprzez wartości przeliczone względem danej zbiorowości w ustalonym polu odniesienia, na przykład w powiecie (liczba ludności powiatu odniesiona do powierzchni tego powiatu). Wartości te przelicza się na jednostkę powierzchni (na 1 km2, na 100 ha użytków rolnych), na 1000 ludności (w ‰), na 1 lekarza, na 1 placówkę usługową i tak dalej K. stosujemy w celu przedstawienia: 1. wielkości zjawiska w relacji do powierzchni (→ gęstość zaludnienia, długość linii kolejowych na 100 km2); 2. porównania wielkości jednego zjawiska do innego (plony zbóż z 1 ha zasiewów, urodzenia żywe na 1000 ludności, przeciętny dochód na głowę mieszkańca), 3. dynamiki zjawisk (zmian liczby ludności w danym okresie, zmian wielkości zatrudnienia, wzrostu produkcji przemysłowej i tak dalej) i 4. udziału jednego elementu w relacji do pewnej całości (udział ludzi starych w ogólnej liczbie ludności, udział pracujących w usługach w ogólnej liczbie pracujących, odsetek lasów w ogólnej powierzchni, odsetek zasiewów żyta w ogólnej powierzchni zasiewów). W konstrukcji k. właściwych dane statystyczne przedstawiające wartości zjawiska porządkuje się rosnąco bądź malejąco w celu pogrupowania w tak zwany przedziały klasowe, jest to ekipy jednostek fundamentalnych o podobnym natężeniu zjawiska. W dalszym ciągu owym grupom przypisuje się odpowiednią skalę barw albo szrafurę odzwierciedlającą narastanie intensywności zjawiska